Kỹ thuật an toàn điện trong công nghiệp: Quy định và biện pháp bảo vệ
20/01/2025 11:07:00- Tại sao kỹ thuật an toàn điện quan trọng?
- I. Các quy định cơ bản về kỹ thuật an toàn điện
- II. Các biện pháp kỹ thuật an toàn điện khi làm việc
- III. Các quy định an toàn điện khi bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị
- Lời kết
Trong môi trường công nghiệp, nơi tiếp xúc với điện là không thể tránh khỏi, an toàn điện là yếu tố quan trọng hàng đầu. Việc áp dụng kỹ thuật an toàn điện đúng cách giúp bảo vệ người lao động khỏi nguy cơ điện giật, cháy nổ và tai nạn. Bài viết này sẽ cung cấp các quy trình và biện pháp an toàn điện hiệu quả, đừng bỏ lỡ cùng Bảo Hộ An Việt!
Tại sao kỹ thuật an toàn điện quan trọng?
Ngành điện có đặc thù riêng với những nguy cơ tiềm ẩn cao do phải tiếp xúc trực tiếp với điện áp, thiết bị điện và các mạch điện. Các sự cố như điện giật, chập cháy có thể xảy ra bất cứ lúc nào nếu không tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn. Điều này làm tăng nguy cơ đối với người lao động và ảnh hưởng đến môi trường làm việc.
Một sự cố nhỏ có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn gây thiệt hại về tài sản và gián đoạn sản xuất. Vì vậy, việc nắm vững và áp dụng kỹ thuật an toàn điện là điều kiện tiên quyết để bảo vệ sức khỏe người lao động và đảm bảo an toàn trong công việc.

I. Các quy định cơ bản về kỹ thuật an toàn điện
Hiểu rõ và tuân thủ các quy định về kỹ thuật an toàn điện là yếu tố then chốt giúp duy trì một môi trường làm việc an toàn, bảo vệ bản thân, đồng nghiệp và những người xung quanh khỏi nguy cơ tai nạn.
1. Đào tạo và huấn luyện an toàn điện
Tất cả những người làm việc với điện phải được đào tạo bài bản về kỹ thuật an toàn điện. Điều này bao gồm việc tham gia các khóa huấn luyện chuyên sâu và được cấp chứng chỉ an toàn điện.
Việc huấn luyện không chỉ diễn ra một lần mà phải được thực hiện định kỳ ít nhất mỗi năm một lần để đảm bảo người lao động luôn nắm bắt được các biện pháp bảo vệ mới nhất. Sau khi huấn luyện, người lao động sẽ được cấp thẻ an toàn điện và chỉ có thể thực hiện các công việc điện nếu có thẻ này.

2. Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Trước khi bắt đầu làm việc với điện, các công nhân phải trải qua một cuộc kiểm tra sức khỏe tổng quát để đảm bảo họ có đủ sức khỏe để làm việc trong môi trường điện. Sau đó, sức khỏe của họ cũng cần phải được kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề có thể ảnh hưởng đến khả năng làm việc với điện.
3. Quy định sử dụng dụng cụ bảo vệ
Các dụng cụ bảo vệ cá nhân (PPE) là yếu tố quan trọng giúp giảm thiểu rủi ro khi làm việc với điện. Người lao động cần sử dụng các thiết bị bảo vệ như găng tay cách điện, giày bảo hộ cách điện, ủng cách điện và mũ bảo hộ cách điện khi thực hiện các công việc liên quan đến điện. Những dụng cụ này phải đảm bảo chất lượng và được kiểm tra định kỳ để phát hiện kịp thời các hư hỏng hoặc yếu tố mất an toàn.

II. Các biện pháp kỹ thuật an toàn điện khi làm việc
Để đảm bảo an toàn khi làm việc với điện, các biện pháp kỹ thuật và bảo vệ cá nhân đóng vai trò rất quan trọng. Dưới đây là các biện pháp kỹ thuật và bảo vệ cá nhân cần thực hiện trong môi trường làm việc có điện.
1. Các biện pháp kỹ thuật an toàn điện trong nhà xưởng
Những biện pháp kỹ thuật an toàn điện trong nhà xưởng cần thiết giúp bảo vệ người lao động khỏi nguy cơ tai nạn điện cũng như tài sản như sau:
Cách điện các vị trí nguy hiểm
Một trong những biện pháp quan trọng trong kỹ thuật an toàn điện là cách điện các bộ phận hoặc thiết bị có khả năng tiếp xúc với điện áp cao. Điều này có thể thực hiện bằng cách sử dụng các lớp cách điện bảo vệ, từ việc bọc dây điện đến việc cách điện các phần kim loại có thể dẫn điện. Các khu vực này cần được đánh dấu rõ ràng và treo biển báo nguy hiểm để cảnh báo người lao động.
Kiểm tra và đảm bảo tình trạng cách điện đúng
Hằng năm, cần thực hiện kiểm tra định kỳ các thiết bị điện, đặc biệt là lớp cách điện. Các công cụ như đồng hồ đo điện trở cách điện (MW) sẽ giúp phát hiện những chỗ bị hỏng hoặc xuống cấp của lớp cách điện. Các bộ phận cần phải được thay thế hoặc sửa chữa kịp thời để đảm bảo không xảy ra rủi ro khi có sự cố điện.
Giữ khoảng cách an toàn với dây điện cao cấp
Khi làm việc gần các dây điện có điện áp cao, người lao động phải tuân thủ khoảng cách an toàn. Ví dụ, khoảng cách an toàn từ người đến dây điện áp 220kV là 2.5m, và với điện áp cao hơn thì khoảng cách cần phải tăng lên. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ điện giật khi có sự cố.
Ngắt điện khi phát hiện dòng rò
Các hệ thống điện cần có cơ chế ngắt tự động khi phát hiện dòng điện rò rỉ ra ngoài thiết bị. Điều này giúp bảo vệ người lao động khỏi nguy cơ điện giật khi tiếp xúc với các thiết bị bị hư hỏng.

2. Các biện pháp bảo vệ cá nhân khi làm việc với điện
Để đảm bảo an toàn trong môi trường làm việc có điện, người lao động cần thực hiện các biện pháp bảo vệ cá nhân đầy đủ và đúng cách.
Sử dụng các dụng cụ cách điện
Khi thao tác với các thiết bị điện, người lao động cần sử dụng các dụng cụ cách điện như kìm cách điện, sào cách điện, bút thử điện,... Các dụng cụ này giúp người lao động không bị điện giật khi phải làm việc trực tiếp với các thiết bị mang điện.
Kiểm tra chất lượng dụng cụ bảo vệ
Mọi dụng cụ bảo vệ phải được kiểm tra thường xuyên để đảm bảo chúng không bị mài mòn hoặc hư hỏng. Dụng cụ không đạt tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ không thể bảo vệ người lao động khỏi các nguy cơ rủi ro.
Đảm bảo mặc trang phục bảo hộ
Trang phục bảo hộ là yếu tố cần thiết khi làm việc trong môi trường có điện. Người lao động phải luôn mặc đồ bảo hộ đúng cách, bao gồm:
- Quần áo bảo hộ chuyên dụng
- Giày/ủng cách điện
- Găng tay cách điện
- Mũ cách điện
- Sào cách điện
- Thiết bị tiếp địa di động
- Thảm cách điện…
Những trang bị này có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa nguy cơ điện giật, từ đó bảo vệ người lao động trong quá trình làm việc.

III. Các quy định an toàn điện khi bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị
Khi bảo dưỡng và sửa chữa thiết bị điện, việc tuân thủ các quy định an toàn là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn lao động. Những quy trình cơ bản cần thực hiện để bảo vệ người làm việc gồm có:
- Cô lập nguồn điện: Trước khi thực hiện bất kỳ công việc bảo dưỡng hoặc sửa chữa thiết bị điện nào, việc đầu tiên là ngắt điện hoàn toàn và cô lập thiết bị khỏi nguồn điện. Đồng thời, thiết bị cần được nối đất để tránh dòng điện rò rỉ.
- Tuân thủ quy trình làm việc chính thức: Mọi công việc sửa chữa và bảo dưỡng phải tuân thủ quy trình làm việc chính thức, đảm bảo rằng có ít nhất hai người tham gia để hỗ trợ và tránh nhầm lẫn.
- Kiểm tra điện trở tiếp đất: Để bảo vệ người lao động khỏi dòng điện, điện trở tiếp đất của thiết bị cần được kiểm tra ít nhất hai lần mỗi năm. Nếu giá trị đo được vượt quá giới hạn cho phép, thiết bị cần được sửa chữa hoặc thay thế ngay lập tức.

Lời kết
Kỹ thuật an toàn điện không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là trách nhiệm của mỗi người trong công ty, nhà máy hoặc xí nghiệp. Việc áp dụng đầy đủ và chính xác các biện pháp an toàn sẽ giúp giảm thiểu tối đa các tai nạn điện, bảo vệ sức khỏe người lao động và tạo ra một môi trường làm việc an toàn, hiệu quả. Đừng bỏ qua bất kỳ quy trình an toàn nào và luôn tuân thủ các biện pháp bảo vệ khi làm việc với điện.
Xem thêm:
7 loại dụng cụ bảo vệ an toàn điện cần thiết cho người lao động
Chống tĩnh điện là gì? 6 trang bị bảo hộ chống tĩnh điện cần thiết