Hạn sử dụng của bình chữa cháy kéo dài bao lâu? Cách kiểm tra nhanh
27/07/2025 10:00:00Không ít trường hợp bình chữa cháy được đặt đúng nơi quy định nhưng lại không thể sử dụng khi xảy ra cháy chỉ vì đã quá hạn mà không ai biết. Việc nắm rõ hạn sử dụng của bình chữa cháy, kiểm tra định kỳ và thay thế đúng thời điểm là yếu tố then chốt trong công tác PCCC. Và nếu bạn cũng chưa từng để ý đến điều này, vậy đây là lúc cần phải kiểm tra lại thiết bị của mình ngay!
Hạn sử dụng của bình chữa cháy kéo dài bao lâu?
Bình chữa cháy là thiết bị có giới hạn về giới hạn về thời gian sử dụng, không thể tồn tại vĩnh viễn dù được đặt cố định hay chưa từng dùng đến. Việc nắm rõ thời gian hiệu lực của từng loại bình không chỉ giúp thiết bị hoạt động đúng lúc mà còn ngăn ngừa rủi ro khi đám cháy xảy ra.
Mỗi loại bình chữa cháy sẽ có thời hạn sử dụng khác nhau. Cụ thể:
Hạn sử dụng bình chữa cháy CO2
Bình chữa cháy CO2 thường được sử dụng trong văn phòng, phòng điện, phòng máy vì không để lại cặn sau khi phun. Thời hạn sử dụng trung bình của bình là khoảng 5 năm kể từ ngày sản xuất; tuy nhiên trong thời gian này bình có thể được nạp lại nhiều lần với điều kiện vỏ bình còn nguyên vẹn, không bị móp, gỉ sét hay rò rỉ.

Hạn sử dụng bình chữa cháy bột
Bình chữa cháy bột (ABC hoặc BC) là loại phổ biến nhờ khả năng xử lý nhiều loại đám cháy như chất rắn, chất lỏng, khí cháy và thiết bị điện. Thời hạn sử dụng của bình thường kéo dài từ 5 - 6 năm tùy theo hãng và điều kiện bảo quản; tuy nhiên, chất bột bên trong chỉ giữ hiệu quả trong khoảng 6 - 12 tháng, sau đó cần được kiểm tra và nạp lại. Với bình đã từng sử dụng hoặc đã nạp lại, hiệu lực của bột chữa cháy thường chỉ còn khoảng 6 tháng do dễ vón cục hoặc giảm khả năng dập lửa.
Hạn sử dụng bình chữa cháy nước và bọt (Foam/AFFF)
Bình chữa cháy nước và bọt (Foam/AFFF) thường được dùng để dập các đám cháy chất rắn hoặc chất lỏng dễ bắt lửa như gỗ, vải, xăng dầu,... Thời hạn sử dụng trung bình của loại bình này là từ 3 - 5 năm, ngắn hơn so với bình bột hoặc khí CO2. Tuy nhiên, do chất lỏng bên trong dễ phân hủy khi tiếp xúc với môi trường nóng ẩm nên cần kiểm tra và nạp lại định kỳ khoảng 6 tháng/lần để đảm bảo hiệu quả chữa cháy.
Cách kiểm tra hạn của bình chữa cháy nhanh và chính xác
Mỗi loại bình chữa cháy sẽ có cách kiểm tra riêng về hạn sử dụng, tuy nhiên đều có thể thực hiện nhanh chóng nếu nắm rõ các dấu hiệu và phương pháp cơ bản sau:
1. Kiểm tra thông tin trên nhãn hoặc tem kiểm định
Trên thân bình chữa cháy chính hãng luôn có dán tem hoặc nhãn ghi rõ ngày sản xuất, hạn sử dụng và các mốc kiểm định. Thông thường, bình bột có hạn sử dụng 5 năm, bình CO2 khoảng 3 - 5 năm, còn bình bọt (Foam/AFFF) chỉ từ 3 năm trở lại; nếu đã quá thời gian này, dù bình chưa sử dụng cũng nên kiểm định lại hoặc thay mới.

2. Quan sát đồng hồ áp suất (với bình bột)
Bình bột thường có đồng hồ hiển thị áp suất trên thân; nếu kim nằm trong vùng xanh chứng tỏ bình còn sử dụng tốt, ngược lại lệch sang bên trái (áp suất yếu) hoặc bên phải (quá áp) đều là dấu hiệu bất thường và cần xử lý ngay. Đây là cách kiểm tra bình chữa cháy còn sử dụng được hay không nhanh chóng, đơn giản mà không cần mở bình.
3. Kiểm tra trọng lượng và tình trạng chất chữa cháy
Với bình CO2 không có đồng hồ áp nên cần kiểm tra bằng cách cân trọng lượng, nếu bình nhẹ bất thường so với thông số chuẩn trên thân thì có thể khí đã rò rỉ. Với bình bột, lắc nhẹ để cảm nhận độ tơi, nếu thấy bột vón cục là đã giảm hiệu quả dập cháy. Bình bọt cũng nên được quan sát kỹ màu, mùi và độ đồng nhất của chất lỏng bên trong, tránh sử dụng nếu có dấu hiệu phân hủy, nổi váng hoặc đổi màu.
4. Đánh giá ngoại quan và bộ phận van xả
Dù hạn sử dụng còn nhưng nếu vỏ bình bị rỉ sét, móp méo, mất niêm phong hoặc van xả nứt gãy thì bình cũng không còn đảm bảo an toàn. Đặc biệt, phần đáy bình là nơi dễ bị ăn mòn nên cần được kiểm tra kỹ lưỡng. Những dấu hiệu này cho thấy bình nên được loại bỏ hoặc thay thế.

5. Dựa vào hồ sơ bảo trì và lịch kiểm tra định kỳ
Tại các tòa nhà, doanh nghiệp, hệ thống PCCC thường có hồ sơ ghi lại lịch kiểm tra, bảo dưỡng, nạp lại và thay thế bình. Hãy rà soát sổ này để biết bình đã được kiểm định đúng kỳ hạn hay chưa; bình chưa nạp lại đúng định kỳ cũng có thể mất tác dụng kể cả khi còn hạn sử dụng. Lưu ý: Nên kiểm tra định kỳ 12 tháng/lần với bình chữa cháy mới và 6 tháng/lần với bình chữa cháy đã qua nạp lại.
Cần làm gì khi hạn sử dụng của bình chữa cháy đã hết?
Khi bình chữa cháy hết hạn nhưng chưa hư hỏng, người dùng cần mang đến các cơ sở được cấp phép để kiểm tra và nạp sạc lại. Sau khi hoàn tất, bình sẽ được dán tem kiểm định mới, ghi rõ thời gian nạp và đơn vị thực hiện, đảm bảo bình đủ điều kiện hoạt động liên tục.
Trường hợp bình bị rỉ sét, mất niêm phong, hỏng van hoặc vỏ bình biến dạng, tuyệt đối không tiếp tục sử dụng hoặc nạp lại. Những bình này cần được thu hồi và xử lý đúng quy trình bởi đơn vị chuyên thu gom, tiêu hủy thiết bị PCCC nhằm đảm bảo an toàn và tuân thủ pháp luật.
Ngoài ra, mọi hoạt động kiểm tra, nạp sạc hay thay mới đều nên được ghi chép rõ ràng vào sổ theo dõi thiết bị PCCC nội bộ. Việc bảo trì đúng định kỳ không chỉ giúp bình hoạt động hiệu quả mà còn là yếu tố bắt buộc trong công tác phòng cháy tại cơ sở sản xuất, tòa nhà và doanh nghiệp.

Lời kết
Việc chủ động kiểm tra hạn sử dụng của bình chữa cháy là bước quan trọng nhưng thường bị xem nhẹ trong công tác phòng cháy. Một bình chữa cháy hết hạn không chỉ mất tác dụng mà còn tiềm ẩn rủi ro khi sử dụng, vì thế đừng đợi đến khi có sự cố mới kiểm tra thiết bị; hãy coi việc theo dõi hạn và bảo trì bình là thói quen định kỳ, giúp bạn luôn chủ động trước mọi tình huống cháy nổ có thể xảy ra.